Op zaterdag 23 februari jongstleden woonden burgemeester van Purmerend "Ellen van Selm" en afgevaardigde van het comité 4 en 5 mei "Kees Oudewortel" de herdenkingsdienst Februaristaking 1941 bij. De herdenking vond plaats bij het monument van de Dokwerker op het Jonas Daniël Meijerplein in Amsterdam.

De Februaristaking was een staking op 25 en 26 februari 1941 die begon in Amsterdam en zich uitbreidde naar de Zaanstreek, Haarlem, Velsen, Weesp, Hilversum en de stad Utrecht. Het was de eerste grootschalige verzetsactie tegen de Duitse bezetter in Nederland. De staking was het enige massale en openlijke protest tegen de Jodenvervolging in bezet Europa.

Aanleiding van de staking waren de eerste razzia's in Amsterdam waarbij honderden Joodse mannen opgepakt werden. De toenmalige illegale CPN organiseerde deze staking met het motto 'STAAKT! STAAKT! STAAKT!'.

Journalist en dichter Jan Campert schreef na de executies van de Geuzen en de Februaristakers Het lied "De achttien dooden", dat na zijn dood begin 1943 grootschalig illegaal verspreid werd.

De Februaristaking wordt sinds 1946 jaarlijks herdacht bij het beeld van De Dokwerker op het Jonas Daniël Meijerplein, in het hart van de voormalige Amsterdamse Joodse buurt. Het bronzen beeld, dat een staker voorstelt, werd in 1952 gemaakt door Mari Andriessen. De Dokwerker staat symbool voor het verzet van 'de kleine man' tegen een grote macht. Het verhaal wil dat arbeiders spontaan in verzet kwamen omdat zij het lijden van hun Joodse medeburgers niet aan konden zien.

Aan de zuidzijde van de Noorderkerk is een plaquette aangebracht die herinnert aan de verboden openbare bijeenkomsten op de Noordermarkt.

Gedurende vele jaren waren de communistische organisatoren van de staking niet welkom bij de officiële herdenking van de gemeente Amsterdam, de communisten hielden jarenlang een eigen herdenking. Op initiatief van Harry Verheij en Ed van Thijn werden beide herdenkingen vanaf 1968 samengevoegd.

 

Attachments:
FileFile size
Download this file (Lied-der-achttien-dooden.jpeg)Lied de achtien dooden - Jan Campert933 kB